Focal length - Tiêu cự

Chuyên mục: Kiến thức nhiếp ảnh

Ngày viết 17.03.2014

Viết bởi Admin

Một trong những thuộc tính quan trọng của ống kính, đó chính là Tiêu cự. Về mặt kỹ thuật, tiêu cự được định nghĩa là khoảng cách từ quang tâm đến tiêu diện. Khoảng cách này thường được tính bằng mm. Tiêu cự càng dài thì góc nhìn càng hẹp, hay tiêu cự càng dài thì sẽ thấy càng xa (Chú ý, thấy vật ở xa, chứ không phải phóng đại, phân biệt tele và macro).

- Quang tâm là tâm của cửa điều sáng cho ánh sáng đi qua ống kính (bạn có thể tham khảo bài Aperture để biết cửa điều sáng của ống kính)

- Tiêu diện là vị trí của cảm biến bên trong máy ảnh TKS, bạn có thể biết vị trí cụ thể của nó thông qua vị trí biểu tượng hình "vòng tròn có gạch ngang" trên thân máy ảnh.

Với định nghĩa trên, tiêu cự quyết định các vấn đề sau:
- Xác định khung ảnh
- Góc nhìn máy ảnh
- Quyết định loại ống kính

Độ dài tiêu cự và loại ống kính

Nhỏ hơn 20mm = Ống kính góc siêu rộng
Từ 24mm đến 35mm = Ống kính góc rộng
Bằng với 50mm = Ống kính bình thường (góc nhìn tương đương với mắt người)
Từ 80mm đế 300mm = Ống kính Tele
Lớn hơn 300mm = Ống kính siêu Tele

Thông tin trên chỉ đúng khi ống kính gắn trên máy Full-frame. Trong trường hợp gắn trên máy ảnh crop (APS-C), tiêu cự thực tế là tiêu cự của ống kính nhân cho hệ số crop. Ví dụ bạn có một ống kính 50mm nếu gắn trên máy full-frame, nó được xem là ống kính bình thường, nhưng gắn trên máy crop, tiêu cự thực tế là 50x1.6 (hoặc 1.5 tùy máy) = 80mm, vậy ống kính lúc này có tiêu cự tương đương với ống kính tele

Đường màu nâu là tia sáng qua ống kính hội tụ trên cảm biến. Đường màu đỏ biểu hiện cho góc chụp của máy ảnh.

Tìm hiểu độ dài tiêu cự ống kính nhân thêm hệ số khi gắn vào máy ảnh DSLR
Hầu hết các ống kính có thể thay đổi, được làm ra và dành cho máy ảnh phim 35 mm truyền thống. Tạm gọi là máy full-frame. Nếu bạn so sánh diện tích của tấm phim 35 mm với diện tích cảm biến hình ảnh trên máy ảnh kỹ thuật số nhất, bạn sẽ thấy rằng cảm biến máy KTS thường nhỏ hơn một chút, tùy theo loại. Tạm gọi máy ảnh này là máy crop. Vì kích thước của cảm biến nhỏ lại dẫn đến góc nhìn hẹp xuống. Điều này có nghĩa, tiêu cự của ống kính bị thay đổi khi nó được đặt trên một máy ảnh crop kỹ thuật số. Cảm biến càng nhỏ thì độ dài tiêu cự của ống kính sẽ càng tăng.

Ví dụ, nếu bạn đặt một ống kính 100 mm trên máy ảnh số crop, ví dụ 22.4 mm, thì tiêu cự của ống kính sẽ nhân lên là 1.6. Lúc này độ dài tiêu cự sẽ là 100x 1.6 = 160 mm.

Vì thế muốn chụp góc rộng chẳng hạn tương đương 24mm trên máy ảnh crop, thì bạn phải dùng 1 ống kính có tiêu cự nhỏ hơn 24mm. Hình bên dưới minh họa cho nhận định trên.

Đường màu xanh là góc nhìn của máy ảnh crop, đường màu đỏ là góc nhìn của máy ảnh số full frame. Trên máy fill-frame. để có góc nhìn tương đương với máy crop, ta thấy phải tăng chiều dài tiệu cự lên.